Zal ik de geheime geliefde dood laten gaan of maken ze het weer goed na het overspel? En die wraakzuchtige ex, wat doe ik daar dan mee? Peinzend liet Margot haar collega’s voor gaan in de rij voor de lunchbalie, alsof ze niet kon kiezen tussen een speltbroodje met avocadodip en een ciabatta met verse tonijnsalade. Qua catering kon de televisieproducent waar ze voor werkte zeker concurreren met de lekkerste lunchadresjes in de buurt. Ze pakte uiteindelijk een quinoasalade en zuchtte diep. Over twee weken moest ze de eerste versie al inleveren bij Randy.

‘We moeten een maand eerder het scenario voor het nieuwe seizoen inleveren. Eisen van de programmamanager. Aanpoten dus, Margot,’ meldde Randy gisteren plotseling.

‘Zo’n kantoormannetje? Maar jíj bent toch de productieleider!’ reageerde ze.

‘En jij de scenarioschrijver. Sorry, budgeteisen,’ zei hij kortaf.

Vanaf dat moment had ze pijn in haar buik. Wat een beroerde timing. Haar geheime project was bijna klaar. Nick had alleen nog een testfase van drie weken nodig, dan had ze haar eigen verhalenmachine! Een computerprogramma dat dankzij superintelligente ‘story generator algorithms’ de meest geweldige plots voor haar bedacht. Haar eigen SGA; haar sgaatje noemde ze hem in gedachten liefdevol.

Ze ging naast Lilian zitten, de secretaresse van Randy. ‘Eet smakelijk,’ zei deze hartelijk en begon aan een vrolijke anekdote over haar tennisclubje. Net wat Margot nodig had. Met volle mond probeerde ze mee te lachen. Bij Lilian voelde ze zich veilig. Bij de meeste collega’s had ze het vage gevoel dat ze haar doorhadden. Doorhadden dat ze per ongeluk op deze plek beland was; dat zij die totaal geen fantasie had nou net de taak had om de scenario’s voor hun succesvolle soapserie te schrijven. Niemand wist dat ze hier ooit technisch assistent was en door puur toeval op deze plek was beland.

‘Overdrijf! Schrijf Bigger than real life, Margot,’ verzuchtte Randy soms. Alleen hij wist dat ze er moeite mee had.

Pas begon hij over dé zesendertig plots. ‘Er bestaan maar zesendertig dramatische situaties, de rest zijn variaties hierop. Wist je dat?’

‘Ja, daar ben ik bekend mee, Randy. Maar toch bedankt.’

Ze werd bloednerveus van al die lijstjes en clichés. Succes is tien procent inspiratie en negentig procent transpiratie? Was het maar zo, hoe ze zich ook inspande, het leverde zelden een bevredigend verhaal op. Of wat te denken van het bekende schema in De reis van de held van Campbell, die doodleuk beweerde dat alle goede verhalen hetzelfde universeel patroon in twaalf stappen kenden?

Het dikke salaris maakte veel goed. Ze maakte lange reizen en kocht een gloednieuw appartement. ‘Verdien je echt zóveel, alleen maar door wat verhaaltjes te verzinnen?’ zei haar broer in het begin. ‘In de accountancy moet je daar keihard voor werken.’

Ze nam niet de moeite hem uit te leggen dat het voor haar ook hard werken was. Vroeger gebruikte ze al online rijmwoordenlijstjes als ze een sinterklaasgedicht moest schrijven. En eerlijk gezegd kwamen de amoureuze ontwikkelingen die ze in het eerste jaar schreef regelrecht uit de roddelbladen. Haar moeder had de Weekend en de Privé en zelf had ze een abonnement op de Story en de Vriendin genomen. Tot iemand in het productieteam opmerkte dat twee personages haar erg aan Marco Borsato en André Hazes junior deden denken. Had ze maar een grote familie of een stel kleurrijke vriendinnen ter inspiratie. Het uitschrijven was het probleem niet: als het verhaal stond, kon ze er een prima scenario bij verzinnen. Haar spitse dialogen werden alom geïmiteerd en haar personages waren een soort BN’ers geworden.

Dit voorjaar werd ze ineens op het juiste spoor gezet. Het was avond en Nick zat zoals altijd geboeid achter zijn computer. In de drie maanden dat hij nu bij haar woonde had ze hem hooguit een uur per dag zonder toetsenbord onder zijn vingers meegemaakt.

Omdat ze spijt had van haar kritiek op zijn pastamaaltijd vroeg ze vriendelijk: ‘Waar ben je nu mee bezig?’

‘Ehm… dit is een online casino,’ zei Nick met een beschaamd lachje. ‘Ik kijk vooral om de techniek te doorgronden, hoor.’

Op zijn scherm vochten gekleurde lampjes van een nostalgische fruitmachine om aandacht. De vrolijke plaatjes van kersen en aardbeitjes schoten voorbij in de drie venstertjes.

‘Het gaat om de combinatie van die drie elementen, de timing daarvan. Gek gezegd, maar ik heb genoeg aan die combinatie van drie, dan gaat mijn brein ermee aan de loop,’ grinnikt Nick.

‘Wat leuk. Kan dat ook met woorden?’

‘Tuurlijk,’ antwoordt hij, alweer afwezig.

Dat was het! Een combinatie van drie elementen: personage, conflict, uitkomst. Ze moest gewoon drie lijsten op verschillende niveaus maken: wat personages, wat meer handelingen en conflicten, en een korte lijst ontknopingen. Zo zou ze op gang komen – dankzij een eenarmige bandiet op haar computer. Het was afgelopen met haar gepieker over een hedendaagse versie van de Verhalenmachine van Roald Dahl! Daar moesten sowieso veel te veel variabelen in: decor, stijl, tijdperk, voorwerpen en noem maar op. Bij soaps ging het uiteindelijk toch altijd om dezelfde soort plots.

Nog diezelfde week begon Nick aan de ontwikkeling. Een kolfje naar zijn hand; hij werkte al jaren als algoritmenspecialist bij Bol.com. Margot gebruikte voor haar woordenlijsten voorbeelden uit Plotto, een ingenieus plotschema dat al in 1928 door de schrijver William Wallace Cook was bedacht. In soaps draaide alles om de liefde en om conflicten en hij had honderden conflicten paraat, als je de subcategorieën volgde. Je kunt kiezen voor overspel en vervolgens variëren: man bedriegt vrouw, vrouw bedriegt man, dubbel overspel, spijt om de begane zonde, loopt uit in een verkrachting, leidt tot eeuwige liefde, of tot onterving, of familieruzies, enzovoort.

Ze koos de aantrekkelijkste trefwoorden per lijst en moderniseerde ze. Niet verloven maar daten. Geen lelijke vrijgezel als buitenstaander maar een verlegen asielzoeker. En ze voegde nieuwe begrippen toe, zoals genderproblemen en online relaties. Het was een plezierig werkje. Ze genoot van de combinaties die voorbijkwamen. De genderneutrale jongen / ontvangt een fortuin van zijn vader / als hij met het juiste meisje trouwt. Het sletterige buurmeisje / gaat daten met een onbetrouwbare asielzoeker / en besluit tot zelfmoord. Nick vertaalde haar subcategorieën met de juiste softwaretrucjes in een handzame plotfruitmachine. Als het programma functioneerde, hoefde ze alleen maar op de knop te drukken. Lot bepaalde plot.

De tijd drong. Ondanks het protest van Nick ging ze aan de slag met haar sgaatje. Ze veegde haar agenda schoon en werkte van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. Het nieuwe seizoen bestond uit achttien afleveringen, verdeeld over vier maanden; normaal gesproken minstens een maand ploeteren. Nu trakteerde de verhalenmachine haar op zinderende plots en zou het haar misschien op tijd lukken! Ook al moest ze veel nieuwe karakters introduceren, de verhalen ontstonden bijna vanzelf dankzij het geboden drieluik waar ze zich trouw aan hield.

‘Bizar…’ mompelde ze regelmatig. ‘Een oudere homo/ offert zijn gezondheid voor een grote liefde/ en geeft zijn moeder aan vanwege incest’: hoeveel leed kan een mens verdragen?’ Toch zag ze de hoofdpersoon meteen voor zich, inclusief kleine dwangneuroses.

Een enkele keer leek het plot te veel op een bekend verhaal: pedofiele man/ huwt de moeder van zijn geliefde/ en vermoordt later de echtgenoot? Typisch Lolita. Succesvolle man/ pleegt eenmalig overspel/ en maakt met bruut geweld een einde aan zijn verliefde belaagster? Fatal Attraction. Dat waren de enige momenten dat ze de machine een nieuwe kans gaf.

Een dag voor de deadline stuurde ze het conceptscenario voor het nieuwe seizoen naar Randy.

‘Hard gewerkt, Margot! Ik ben benieuwd naar de inhoud. Vrijdag hoor je de reactie van de programmamanager,’ antwoordde hij.

Ze nam twee dagen vrij, waarop ze niets anders deed dan uitslapen en gelukzalig onder een dekentje Netflixseries bekijken. Ze had het gered. Het komend halfjaar zou ze de hypotheek in elk geval weer kunnen betalen. Vrijdagochtend nam ze uitgerust plaats achter haar computer en startte bijna automatisch haar verhalenmachine. De telefoon ging. Randy.

‘Geweldig, Margot! We zijn het hier eens: je hebt jezelf overtroffen met dit grensverleggende scenario! Zie je wel dat je veel fantasie hebt?’

‘Ja… eh ja,’ zei ze, starend naar haar computerscherm.

‘De producer wil je spreken. Over een tweede soap. Je krijgt een supercontract. Wat dacht je daarvan?!’ riep hij met overslaande stem.

‘Nee, Randy, nee. Ik zie ervan af. Ik wil teruggeplaatst worden naar de technische crew. Ik doe het niet meer! Oké?’ Ze verbrak de verbinding.

Op haar scherm knipperde het plot in drie vensters haar tegemoet: verlegen scenarioschrijfster/ pleegt fraude/ en wordt ontslagen.